Tomasz Banek: Wietrzychowice Edukacyjną Gminą Małopolski
Rozmowa z wójtem gminy Wietrzychowice Tomaszem Bankiem o prestiżowej nagrodzie przyznanej przez samorząd wojewódzki oraz tegorocznych inwestycjach i perspektywie rozwoju gminy.
Nagroda Grand Prix i tytuł Edukacyjnej Gminy Małopolski 2017 niespodziewanie zdobyła gmina Wietrzychowice.
Dlaczego niespodziewanie? Cały czas dbamy o rozwój naszej bazy oświatowej. Przyznana nagroda to dla nas ogromne wyróżnienie i sukces w skali całego województwa. Jako niewielka gmina wykazaliśmy się wzorową organizacją systemu edukacji, wykraczającą poza sztywne ramy. Ostatnio nawet mieliśmy przyjemność zorganizować konferencję w sprawie zmian w oświacie którego głównym prelegentem była Pani Barbara Nowak Małopolski Kurator Oświaty. Realizujemy projekty dzięki którym wspieramy i pobudzamy do działania dorosłych i seniorów. Niezmiernie cieszy nas, że zostaliśmy zauważeni pod kątem ewolucji w szeroko pojętej edukacji.
Jak w gminie Wietrzychowice przebiegła reforma edukacji?
Nowy ustrój szkolny wymagał od nas wielu przemyśleń, jak przełożyć reformę na naszą rzeczywistość, tak aby nie zniszczyć tego co już mamy, a przy okazji stworzyć pewną ,,wartość dodaną”. To nam się udało. Od 1 września funkcjonuje Zespół Szkolno-Przedszkolny na całą gminę. Jak to wygląda? Szkoła Podstawowa w Wietrzychowicach, która docelowo będzie ośmioklasowa, Szkoła Podstawowa w Jadownikach Mokrych podlegająca SP w Wietrzychowicach. Ale najważniejszą informacją jest brak zwolnień nauczycieli. Co więcej, udało nam się również wygospodarować 100 tysięcy złotych na remonty – dostawanie placówek do wymogów i poprawę infrastruktury szkolnej, głownie w szkole w Wietrzychowicach.
Mamy końcówkę roku. Dobrego dla gminy Wietrzychowice?
Ten rok jest zwieńczeniem naszej pracy, która umożliwiła wyprostowanie polityki finansowej w naszej gminie. Dzięki temu zniwelowaliśmy nasze zadłużenie. Ma to niebagatelne znaczenie biorąc pod uwagę perspektywę pozyskiwania środków zewnętrznych na inwestycje. Lata 2017-2018 to czas kiedy szerokim strumieniem do samorządów płyną pieniądze z Unii Europejskiej, mamy już tego przykłady, jednak, aby zdobyć pieniądze należy wykazać wkład własny. Właśnie dlatego naszym celem, który udało się osiągnąć, była spłata wszystkich zobowiązań. To z kolei daje nam możliwość pozyskiwania pieniędzy i możliwość zaciągania kredytów pod przyszłe inwestycje. Musimy mieć świadomość, że przed nami prawdopodobnie ostatnia szansa, aby wywalczyć spore dofinansowania z UE i musimy maksymalnie wykorzystać ten czas. Za kilka lat o wiele trudniej będzie nam zrealizować inwestycje, które będziemy zmuszeni sfinansować w 100%. Jako niewielka gmina nie mamy dużego budżetu, dlatego wysokie zadłużenie uniemożliwia nam inwestowanie i korzystanie ze środków zewnętrznych. Dobra kondycja naszych finansów to chociażby dotacja na remont targowiska w Wietrzychowicach, która odebrałem z rąk wicemarszałka województwa małopolskiego Stanisława Sorysa przed kilkunastoma dniami. Koszt inwestycji wyniesie ok. 1,3 mln zł, z czego połowę stanowić będzie dotacja.
Ale jak wiemy rok i tak skończycie z kredytem.
I bardzo dobrze, ponieważ świadczy to o kolejnych inwestycjach. W sumie zaciągniemy 600 tysięcy złotych kredytu, który umożliwi nam głęboką termomodernizację dwóch obiektów: Domu Ludowego w Jadownikach Mokrych oraz Szkoły Podstawowej w Wietrzychowicach. W sumie oba zadania pochłoną 1,4 miliona złotych, z czego połowa sfinansowana zostanie z dotacji z Unii Europejskiej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska.
Patrząc na 2017 rok, co udało się jeszcze zrealizować w gminie Wietrzychowice?
Za nami także termomodernizacja kolejnych dwóch obiektów w Woli Rogowskiej oraz Domu Kultury w Nowopolu. Wartość tych inwestycji wyniósł 260 tysięcy złotych. Ten rok to także szereg remontów w Domach Ludowych. Udało nam się poprawić estetykę stawu w Miechowicach Małych za 125 tysięcy złotych.
Co w ramach tej inwestycji udało się wykonać?
Poprawiliśmy linię brzegową półhektarowego stawu, który został również odmulony. W dalszej kolejności planujemy rewitalizację tego miejsca, która, mamy nadzieję, zostanie sfinansowana w ramach naboru wniosków prowadzonego przez Urząd Marszałkowski. W planach jest utworzenie w tym miejscu ścieżki rekreacyjnej z niezbędną infrastrukturą – wiata z grillem, siłownia plenerowa, miejsca odpoczynku dla spacerowiczów.
Zatem Wietrzychowice rozwijają turystykę na swoim obszarze?
Oczywiście! W ramach Tarnowskiej Organizacji Turystycznej, wspólnie z gminami: Dębno, Szczurowa, Borzęcin złożyliśmy wniosek o dofinansowanie budowy ścieżki rowerowej wartej 9 milionów złotych. Będzie to w naszej gminie bardzo ważny odcinek łączący Miechowice Wielkie z Wietrzychowicami, wyposażony w wiatę przystankową, sześć punktów odpoczynku dla rowerzystów. Jestem dobrej myśli jeśli chodzi o realizacje tego zadania i pozyskanie środków. Czekamy na ostateczne decyzje.
Sporo mówimy o różnych inwestycjach, ale ani słowa nie wspomniał Pan o jednostkach OSP.
Strażacy również zostali wsparci pieniędzmi. W sumie 100 tysięcy złotych przeznaczyliśmy na sprzęt ratujący życie, głównie pod kątem powodziowym. W tym miejscu należy wspomnieć o doskonałej współpracy ze Starostwem Powiatowym i jego szefem Romanem Łucarzem oraz Państwową Strażą Pożarną. Połączyliśmy różne możliwości dofinansowań, tak aby osiem straż z naszej gminy mogło cieszyć się z nowego sprzętu.
Jak natomiast wygląda sytuacja zawiązana z remontami dróg w 2017 roku?
W tym roku przeznaczyliśmy milion złotych na remonty dróg i chodników. Niemalże w każdej miejscowości naszej gminy udało się poprawić infrastrukturę drogową. Mieszkańcy otrzymali dobry dojazd do domu nowymi nakładkami asfaltowymi. W skali naszego budżetu, milion złotych przeznaczony na sektor drogowy to naprawdę bardzo duży zastrzyk gotówki.
Wspomniał Wójt kilkanaście zdań wcześniej o rewitalizacji. Z tym wnioskiem może być problem, ponieważ w puli jest 117 milionów złotych, a wnioski gmin opiewają na ponad 600 milionów złotych.
Nasz wniosek nie jest duży. Mówimy o kwocie pół miliona złotych z dofinansowaniem na poziomie 85%. W styczniu będzie rozstrzygnięcie tego naboru. Ten nabór jest ewenementem jeśli chodzi o dofinansowania z UE, ponieważ jeszcze nigdy nie było takiej sytuacji wśród samorządów, żeby aż tak zabrakło pieniędzy. Mam świadomość, że inne samorządy składały wnioski opiewające czasami nawet na 12-15 milionów złotych, czyli walczą o bardzo ogromne pieniądze w skali tego naboru. Może skończyć się tym, że z całego województwa zaledwie 10 gmin dostanie pieniądze. Jednak wierzę w rozsądek osób dzielących ,,unijny tort” i sprawiedliwe dysponowanie pieniędzmi. Nasz wniosek przeszedł formalny, finansowy i jesteśmy już na etapie merytorycznym. Już niebawem dowiemy się czy nasza gmina zdobędzie finansowanie do inwestycji w Miechowicach Małych i Miechowicach Wielkich. Nasze projekty były szeroko konsultowane z mieszkańcami i ze stowarzyszeniami prężnie działającymi w tych miejscowościach. Chcemy w ramach rewitalizacji poprawić aspekt turystyczno-rekreacyjny, zwłaszcza pod katem stworzenia wiaty grillowej, placu zabaw oraz siłowni zewnętrznej.
Liczymy na to, że ze względu na nieduże środki w tym naborze, nasz mały projekt znajdzie się wśród objętych dofinansowaniem.
Jednak na tym nie koniec, ponieważ wiele obiecujemy sobie po rządowym programie budowy Otwartych Stref Aktywności. W naszym wypadku byłoby to połączenie siłowni plenerowej z aktywnym placem zabaw. Rysuje się szansa na wybudowanie takiej infrastruktury przy wydatnym dofinansowaniu ze środków rządowych. Na to zadanie mamy przeznaczone ok. 150 tysięcy złotych. Jeden z takich obiektów chcemy aby powstał w pobliżu SP w Wietrzychowicach. Przy tej szkole przebiega wiślana ścieżka rowerowa, dlatego Otwarta Strefa Aktywności w tym miejscu spełniałaby trzy zadania. Jednym z nich jest chociażby uatrakcyjnienie zajęć wychowania fizycznego i dodatkowa możliwość aktywnego spędzania czasu przez dzieci podczas przerw. Kolejnym elementem jest popołudniowa rekreacja dla wszystkich mieszkańców naszej gminy. Ta infrastruktura pozwoli również zwiększyć nasza atrakcyjność dla gości, którzy na rowerach przemierzają wiślaną ścieżkę rowerową.
Zdobyliście Państwo także środki na remont cmentarza z I Wojny Światowej.
Tak, ogromnie się z tego cieszę, gdyż ten cmentarz był już mocno uszkodzony, a krzyż stojący w części centralnej zagrażał bezpieczeństwu osób będących na tym cmentarzu. Od listopada br. prace ruszyły.
Inwestycja dotycząca prac budowlano-konserwatorskich przy Cmentarzu nr 255 z I wojny światowej w Wietrzychowicach będzie głównie polegała na odrestaurowaniu ogrodzenia poprzez roboty iniekcyjne uszkodzonych fragmentów ogrodzenia w tym: poprzez przebicie otworów w ścianach dla ściągów stalowych oraz wypełnienie otworów iniekcją ciśnieniową. Ponadto zostaną wymianie tynki na pomniku głównym oraz nastąpi konserwacja istniejących powierzchni betonowych. Koszt zadania to 125 460 zł, a koniec prac zaplanowany jest na grudzień 2017r.
Prace są możliwe dzięki programowi Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Wspieranie opieki nad miejscami pamięci i trwałymi upamiętnieniami w kraju” dzięki któremu Gmina Wietrzychowice otrzymała 60 000 zł oraz dzięki środkom z Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie w kwocie 65 460 zł. W 2018r prace remontowe na cmentarzu wojennym w Wietrzychowicach będą kontynuowane.
Kończąc, proszę powiedzieć z czego jest Pan najbardziej zadowolony po tym jak trzy lata temu objął stanowisko wójta gminy Wietrzychowice?
I tutaj Pana zaskoczę. Nie kolejne remonty szkół, dróg domów ludowych, ale dla mnie najcenniejszą kwestią jest rozwój mieszkańców, uwolnienie ich kreatywności. Zmieniło się podejście mieszkańców do współpracy, pracy społecznej na rzecz rozwoju naszego samorządu. Nie ma co ukrywać, że prężnie działające stowarzyszenia rozwijają poza swoimi kompetencjami, również samą gminę. To niezwykle ważne, że mieszkańcy się aktywizują, walczą o dotacje. Stowarzyszenia kwitną na naszych oczach, świetnie pracują na rzecz lokalnej społeczności. Dla mnie jest to duże ułatwienie, gdyż sformalizowana działalność mieszkańców jest ceną kopalnią pomysłów, które wspólnie staramy się realizować. Nie wszystko można zrobić od razu, ale staramy się tak projektować budżet gminy, aby w najwyższym stopniu odpowiadać na postulaty mieszkańców.