14 października 2024
Aktualności

Witos Honorowym Obywatelem Tarnowa

Podczas dzisiejszej (14.09) sesji Rady Miejskiej w Tarnowie, jednomyślnie podjęta została uchwała o nadaniu Wincentemu Witosowi – w uznaniu wybitnych zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej oraz społeczności miasta Tarnowa związanych z działalności narodową i patriotyczną – tytułu Honorowego Obywatela Miasta Tarnowa.

Jak można przeczytać w uchwale, Wincenty Witos był wybitnym polskim politykiem, działaczem ruchu ludowego, a także trzykrotnym premierem Rzeczypospolitej Polskiej. Urodził się 21 stycznia 1874 roku w przysiółku Dwudniaki, należącym do wsi Wierzchosławice, w powiecie tarnowskim. Swoją działalnością polityczną i publiczną Wincenty Witos był również związany z Tarnowem. Służbę wojskową w armii austriackiej odbył w latach 1895–1897 w 11. kompanii 57. pułku piechoty stacjonującej w Tarnowie. 8 grudnia 1895 r. odbyło się w Tarnowie zebranie wszystkich posłów ludowych pod kierownictwem dr. Karola Lewakowskiego, na którym zostały ustanowione zasady organizacyjne Stronnictwa Ludowego i jego władz.

W 1905 roku Wincenty Witos został wybrany z ramienia Stronnictwa Ludowego wraz z kilkoma innymi jego działaczami do Rady Powiatowej w Tarnowie. W 1911 roku został delegatem do Rady Powiatowej w Radzie Szkolnej Okręgowej w Tarnowie oraz wiceprzewodniczącym Okręgowego Towarzystwa Rolniczego w Tarnowie. Dwa lata później wybrano go na prezesa zarządu powiatowego Komitetu Towarzystwa Rolniczego w Tarnowie. O jego zaangażowaniu w działalność narodową i patriotyczną prowadzoną w Tarnowie świadczy między innymi to, że to właśnie na jego wniosek Rada Powiatowa w Tarnowie wyasygnowała w 1910 roku tysiąc koron na zorganizowanie uroczystości z okazji pięćsetnej rocznicy zwycięstwa pod Grunwaldem. Ponadto na posiedzeniu Rady Naczelnej PSL 1 grudnia 1918 roku w Tarnowie miało dokonać się formalne i praktyczne połączenie stronnictw ludowych, a więc PSL „Piast”, PSL-Lewica i Zjednoczenia Ludowego. Wincenty Witos w 1903 roku wszedł w skład Rady Naczelnej Polskiego Stronnictwa Ludowego, a wkrótce potem został wójtem Wierzchosławic. W 1908 roku wybrano go do galicyjskiego Sejmu Krajowego, a w 1911 roku – do parlamentu w Wiedniu. Po rozłamie w PSL w 1913 roku stanął na czele umiarkowanego PSL „Piast”.

W czasie I wojny światowej angażował się po stronie państw centralnych, ale w październiku 1918 roku stanął na czele Polskiej Komisji Likwidacyjnej w Krakowie – pierwszego ciała niezależnego od Austriaków. W Polsce Odrodzonej Witos był trzykrotnie premierem. Po raz pierwszy objął ster Rządu Obrony Narodowej w lipcu 1920 roku, w chwili ofensywy bolszewickiej i śmiertelnego zagrożenia kraju. Jako premier tego rządu wydał słynną odezwę do chłopów, nawołując ich do wsparcia obrony Polski. Był gorącym orędownikiem reformy rolnej. Do ostatecznego kształtu reformy w postaci ustawy z 1925 roku przyczynił się, zawierając jako szef „Piasta” „pakt lanckoroński” z endecją i stając na czele gabinetu większości narodowo-chłopskiej, czyli Chjeno-Piasta.

Trzeci raz został premierem na początku maja 1926 roku. W 1930 roku poparł Centrolew opowiadający się przeciw ograniczaniu demokracji przez sanację. Skazany na półtora roku w niesławnym procesie brzeskim, wyemigrował do Czechosłowacji. Wrócił stamtąd na krótko przed wybuchem wojny. Podczas okupacji był inwigilowany przez Gestapo i przejściowo uwięziony, a jego córka została osadzona w obozie koncentracyjnym. Nigdy nie ufał komunistom, toteż odmówił współpracy z władzami sowieckimi. Zmarł 31 października 1945 r. w Krakowie.

Ceremonia nadania tytułu Honorowego Obywatela Miasta Tarnowa będzie miała prawdopodobnie miejsce 30 października podczas wspólnej, uroczystej sesji Rady Miejskiej w Tarnowie i Rady Powiatu Tarnowskiego.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *